Αθήνα, 17 Σεπτεμβρίου 2024

Ομιλία Μάξιμου Χαρακόπουλου στη Βουλή κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης με θέμα:

«Διαδικασίες ελέγχου, διοικητικά μέτρα και κυρώσεις στον τομέα των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων με Προστατευόμενες Ονομασίες Προέλευσης, Προστατευόμενες Γεωγραφικές Ενδείξεις και Εγγυημένων Παραδοσιακών Ιδιότυπων Προϊόντων».

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Ζήτησα τον λόγο για να υποστηρίξω την προσπάθεια του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης για την θωράκιση της πιστοποίησης των αγροκτηνοτοφικών μας προϊόντων, και με την ευκαιρία να θέσω και τρία επίκαιρα ζητήματα που χρήζουν απαντήσεων.

Πιστεύω ότι όλοι μας συμφωνούμε πώς το μεγάλο στοίχημα για την πρωτογενή παραγωγή της χώρας είναι η υψηλή ποιότητα με στόχο την εξωστρέφεια, τις διεθνείς αγορές που θα επιστρέφουν προστιθέμενη αξία σε όλη την αλυσίδα παραγωγής. 

Τα προϊόντα Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ), Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ) και Εγγυημένα Παραδοσιακά Ιδιότυπα Προϊόντα (ΕΠΙΠ) είναι η αιχμή του δόρατος σε αυτή την προσπάθεια και οφείλουμε να διασφαλίσουμε θεσμικά αλλά και πρακτικά την ποιότητά τους.

Το νομοσχέδιο συμβάλει στη θεσμική θωράκισή τους, με διατάξεις που ενισχύουν το “πλέγμα προστασίας” της ποιότητάς τους, πέρα από την εναρμόνιση με την κοινοτική νομοθεσία, καθώς μπαίνουν κανόνες και γίνονται πιο συγκεκριμένα τα βήματα για την πιστοποίηση των προϊόντων.

Επιπλέον, σημαντικός είναι ο ελεγκτικός ρόλος του ΕΛΓΟ, αφού η γάγγραινα των ελληνοποιήσεων, όπως είδαμε στο παρελθόν, μπορεί να αποτελέσει τροχοπέδη στο όλο εγχείρημα των ΠΟΠ.

Η πάταξή αυτής της γάγγραινας είναι πάγιο αίτημα των ανθρώπων της υπαίθρου, που αγωνίζονται νυχθημερόν για να παράξουν προϊόντα με ποιότητα και να κερδίσουν από την προστιθέμενη αξία που μπορεί αυτή να φέρει.

Γι αυτό, θεωρώ ως απαραίτητο συμπληρωματικό μέτρο, την ενδυνάμωση των ελεγκτικών αρχών του ΕΛΓΟ με προσωπικό, αλλά και κατάλληλα μέσα για να μπορεί να επιτελεί αποτελεσματικά το έργο του.

Δεν έχει, όμως, νόημα να προσπαθούμε να παράγουμε ποιότητα αν δεν μπορούμε να καρπωθούμε την υπεραξία της. Νομίζω είμαστε πρωταθλητές σε αναγνωρίσεις ΠΟΠ στην ΕΕ. Αρκεί, όμως, μόνο η αναγνώριση ενός προϊόντος ως ΠΟΠ για να κερδίσει ο παραγωγός;

Αναγνωρίσαμε εδώ και χρόνια το αρνάκι και κατσικάκι Ελασσόνας ως ΠΟΠ. Είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα για τον παραγωγό;

Όσο καλά, όσο ποιοτικά και αν είναι τα προϊόντα μας, αν δεν υπάρχει συγκεκριμένη στρατηγική προώθησης των πιστοποιημένων προϊόντων, τότε η πιστοποίηση είναι δώρο άδωρο.

Κύριε υπουργέ,

Επειδή ήχησαν άσχημα στα  αυτιά πολλών πολιτών οι επώνυμες καταγγελίες του πρώην προέδρου του ΕΛΓΟ για τον προκάτοχό σας, ευελπιστούμε όλοι η υπόθεση αυτή να τύχει της ενδεδειγμένης διερεύνησης, ώστε “αν υπάρχει φωτιά εκτός από καπνό”, να γίνουν τα δέοντα, άλλως να φύγουν οι σκιές, κι ο Οργανισμός να κάνει μια νέα αρχή. 

Όπως, επίσης, πρέπει να υπάρξουν απαντήσεις στην καταγγελία που είδε το φως της δημοσιότητας στον ιστότοπο in.gr με τίτλο “Οσμή σκανδάλου στο ΥΠΑΑΤ εις βάρος ελαιοπαραγωγών”, που κάνει λόγο για 10,3 εκατομμύρια ευρώ που “έχουν χαθεί μέσω περίεργων χειρισμών του υπουργείου” –όχι επί των ημερών σας- εις βάρος ελαιοπαραγωγών, ενώ βρίσκονται συνολικά άλλα 14,5 εκατομμύρια ευρώ στον “αέρα” από κοινοτικές ενισχύσεις εξαιτίας, όπως σημειώνεται, “της προκλητικής ολιγωρίας ορισμένων υψηλά ιστάμενων” στο υπουργείο σας.

Δεν ξέρω αν έχει ήδη επιληφθεί της υπόθεσης η δικαιοσύνη, αλλά νομίζω οι αγρότες που αγωνιούν αν θα λάβουν έγκαιρα τις κοινοτικές ενισχύσεις τον Οκτώβριο, δικαιούνται μιας απάντησης. (Καταθέτω στα πρακτικά το σχετικό δημοσίευμα της 12ης Σεπτεμβρίου).

Το δεύτερο ζήτημα κ. υπουργέ, που θα ήθελα να θέσω αφορά τα φωτοβολταϊκά -αν και δεν είναι μόνο δικής σας αρμοδιότητας. Υπάρχει, όμως, ένα ζήτημα με την τοποθέτησή τους σε γη υψηλής παραγωγικότητας.

Όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι στο πλαίσιο της λεγόμενης πράσινης μετάβασης είναι επιβεβλημένη η χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Ωστόσο, με δεδομένη την ανάγκη στοιχειώδους αυτάρκειας σε τρόφιμα θεσπίστηκε ως ανώτατο όριο τοποθέτησης ΑΠΕ σε γη υψηλής παραγωγικότητας το 1%.

Στη Θεσσαλία, όπου έχουμε και έντονες διαμαρτυρίες κτηνοτρόφων για συρρίκνωση των βοσκοτόπων, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που είδαν το φως της δημοσιότητας από τον Περιφερειάρχη κ. Δημήτρη Κουρέτα -που ζητά κοινό μέτωπο για τα φωτοβολταϊκά- καλύφθηκε το επιτρεπόμενο όριο. (Καταθέτω το σχετικό δημοσίευμα της εφημερίδας ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ στα πρακτικά).

Συγκεκριμένα έχει δοθεί άδεια σε 374 χιλιάδες στρέμματα που αποτελούν το 8,4% της καλλιεργήσιμης γης στον κάμπο. Το 1% της καλλιεργήσιμης γης της Θεσσαλίας αντιστοιχεί σε 44 χιλιάδες στρέμματα και ήδη έχουν εγκατασταθεί φωτοβολταϊκά σε 40 χιλιάδες στρέμματα, έχει δηλαδή σχεδόν εξαντληθεί το επιτρεπόμενο όριο.

Το ερώτημα, λοιπόν, είναι τα υπόλοιπα 334 χιλιάδες στρέμματα βρίσκονται σε καλλιεργήσιμη γη; Αν ναι θα επιληφθεί εισαγγελέας για το “μεγαλύτερο σκάνδαλο στη Θεσσαλία” σύμφωνα με δημοσίευμα στην ιστοσελίδα Larissapress; (Καταθέτω το δημοσίευμα στα πρακτικά).

Και ολοκληρώνω κύριε υπουργέ με μια αναφορά στην αλλαγή του κανονισμού του ΕΛΓΑ, ώστε αγρότες και κτηνοτρόφοι να μπορούν να αποζημιώνονται για ζημιές που σήμερα δεν ασφαλίζονται.

Όλοι οι προκάτοχοί σας, από τον κ. Βορίδη μέχρι τον αποπεμφθέντα κ. Αυγενάκη, εξήγγειλαν την αλλαγή του κανονισμού του ΕΛΓΑ, μετακινώντας κάθε φορά την ημερομηνία κατάθεσης του αναθεωρημένου κανονισμού.

Πέντε χρόνια μετά, οι υπουργοί που επαγγέλλονται την αλλαγή του κανονισμού αλλάζουν, αλλά ο ΕΛΓΑ παραμένει ο ίδιος και απαράλλαχτος.

Τι τελικά συμβαίνει; Υπάρχει αναλογιστική μελέτη για τη βιωσιμότητα του ΕΛΓΑ με νέους ασφαλιζόμενους κινδύνους; Θα είναι προαιρετική ή υποχρεωτική η ασφάλιση για το σύνολο των ασφαλιστικών κινδύνων; Θα είναι δυσβάσταχτα τα ασφάλιστρα για τους αγρότες ακόμη και αν υπάρχει επιδότηση του ασφαλίστρου από ευρωπαϊκά προγράμματα;

Πέντε χρόνια μετά οι αγρότες δικαιούνται καθαρές απαντήσεις. Αν υπάρχει υπαναχώρηση στις αρχικές εξαγγελίες είναι έντιμο να εκτεθούν στους αγρότες οι λόγοι. Άλλως να έρθει επιτέλους στη βουλή η πολυεξαγγελθήσα αλλαγή του κανονισμού.

Σας ευχαριστώ.

Μπορείτε να παρακολουθήσετε την ομιλία του κ. Χαρακόπουλου στην ηλεκτρονική διεύθυνση: https://www.youtube.com/watch?v=v4ib2Rl1SIU